Türkiye Açısından da Tünelin Ucundaki Işığı Görüyoruz

Güncel 26.01.2021 - 00:00, Güncelleme: 02.09.2021 - 15:40
 

Türkiye Açısından da Tünelin Ucundaki Işığı Görüyoruz

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Üniversite Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Şener aşının uygulanmaya başlaması sonrasında süreç değerlendirmesinde bulunarak, “Hasta sayılarında bu aralar tabi ki dalgalanma olacak ama aşılama salgının bitmesinin müjdecisidir. Salgın jargonunda, bir salgını bitirecek olan iki türlü parametre vardır. Bir tanesi o toplumda yüzde 60-70’lik bir grubun hastalığı geçirerek doğal bağışık olması, ikincisi ise aşı yoluyla bağışıklık sağlamanız. Salgın dinamiğine baktığınızda toplumun yüzde 60’ının bu hastalığı geçirip doğal bağışıklığı alması yılları alacaktı. Bu periyot zaten uzaktı ama aşı tiplerinin bulunmuş olması, bunların Türkiye’ye gelmesi ile birlikte Türkiye açısından da tünelin ucundaki ışığı görüyoruz” dedi.
Geçtiğimiz hafta koronavirüs aşısına onay çıkması ile ülke çapında dağıtımı gerçekleştirilen koronavirüs aşısı, ilk önce sağlık çalışanlarına uygulanmaya başlandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın canlı yayında aşıyı vurulmasının ertesi günü, tüm hastanelerde sağlık çalışanlarını aşılarını yaptırmak için sıraya girdi. ÇOMÜ Üniversite Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, aşının uygulanmaya başlaması sonrasında süreç değerlendirmesinde bulunarak, “Hasta sayılarında bu aralar tabi ki dalgalanma olacak ama aşılama salgının bitmesinin müjdecisidir. Salgın jargonunda, bir salgını bitirecek olan iki türlü parametre vardır. Bir tanesi o toplumda yüzde 60-70’lik bir grubun hastalığı geçirerek doğal bağışık olması, ikincisi ise aşı yoluyla bağışıklık sağlamanız. Salgın dinamiğine baktığınızda toplumun yüzde 60’ının bu hastalığı geçirip doğal bağışıklığı alması yılları alacaktı. Bu periyot zaten uzaktı ama aşı tiplerinin bulunmuş olması, bunların Türkiye’ye gelmesi ile birlikte Türkiye açısından da tünelin ucundaki ışığı görüyoruz” dedi. “EYLÜL’E KADAR BİTİRİRİZ DİYE BİR UMUDUM VAR” Şener, Türkiye’nin genelinde 60 milyon aşılamanın yaza kadar bitmesinin mümkün olmayacağını düşündüğünü söyleyerek, “Geçmiş aşı deneyimlerinden biliyoruz, Türkiye’nin yıllık aşılama kapasitesi 40 milyon. Çok yoğun bir aşılama kampanyası bekliyor bizi. Bu rakamı Haziran, Temmuz gibi yakalayabileceğimizi ben zannetmiyorum, yılsonuna kadar devam eder bu. Gönül ister ki, herkes bu alanda aktif olarak çalışsın çünkü bakanlığın yaptığı planlamaya baktığımızda, kendi ölçeğimizde aynı anda 20 kişiye sabah 8 ile gece 24 arası aşılama yapacak birim oluşturuldu.  Bu hızla giderse biz bu işi Eylül’e kadar bitiririz diye bir umudum var” ifadelerini kullandı. “SIKIŞIKLIK TEKRAR AŞILAMA İLE BAŞLAYACAK” Pandemi döneminde yoğun çaba gösteren sağlık çalışanlarının durumundan bahseden Şener, “Hastalananlar oldu ama hiçbirinde yoğun bakıma gidecek yoğunluk olmadı. Bu bizim için büyük sevinç, sağlık çalışanı olarak kaybımız hiç olmadı. Aslında Mart ile Kasım ve Kasım sonrası gibi ikiye ayırmak lazım iş yükünü. Mart- Kasım arasındaki tempoda Çanakkale’de iş yükünün büyük bir kısmı pandemi hastanesi olarak ÇOMÜ’deydi, daha sonra diğer devlet hastanesinde de pandemi servisi açıldı. Sonrasında hasta paylaşımı anlamda bir rahatlama oldu. Ama 2021’in Ocak ayı ile birlikte hastalık yükü anlamında genel bir hafifleme olduğu için sıkışıklık yaşanmadı. Ama bu sıkışıklık tekrar aşılama ile başlayacak. Bu aşılama periyodunun başlamasıyla ilk önce sağlık personeline yapılacak ama sonrasında yandaş hastalığı olan grup hastanelere yönlendirilecek. Burada biz artık, başka bir yoğunlaşma bekliyor. Nisan ayından sonra azalacağını düşünüyorum ben” şeklinde anlattı. “KISITLAMALAR ÇOK CİDDİ İŞE YARADI” Şener, hafta sonu kısıtlamalarının Çanakkale’de çok işe yaradığını belirterek, “Kısıtlamalar çok ciddi işe yaradı, açıkçası ben bu kadar işe yaracağını düşünmüyordum. Çanakkalelilerin de buna özen göstermesinin katkısı var. Kolluk güçlerinin çok sıkı denetim yapmasının etkisi var. Sağlık çalışanları olarak bunu hissettik, önceki kısıtlamalardan farklıydı bu. Hasta başvurularında yarı yarıya azalma oldu, yatan hasta grubunda azalmalar oldu. Yoğun bakımda bir azalma olmadı çünkü gelen kötü hasta grubu direkt yoğun bakıma çıktığı için değişme olmadı görebildiğim kadarıyla” diye bilgi verdi. “BU AŞI ZATEN RÜŞTÜNÜ İSPAT ETTİ” Koronavac aşısının etkinliğini yorumlayan Şener, şunları söyledi: “Türkiye’de devam eden faz 3 çalışması ön raporu yayınladı, etkinlik yüzde 91,25 çıktı. Brezilya, yüzde 100 ila yüzde 50 arası yayınladı. Aslında en çok kafa karıştıran şey Brezilya’da bitmiş olan faz 3 çalışmasının hastaları gruplayarak rakam vermesi.  Yüzde 50 dediği şey, hafif semptomu önleme potansiyeli ama yüzde 100’de ölümü engelliyor teknik olarak bakacak olursanız. Bu üç grubun karmaşık ortalaması için rakam bekliyoruz hali hazırda Brezilya’dan ve tamamının bir arada yayınlanmasını bekliyoruz ama süreç alacağa benziyor. Çünkü çalışma metodojileri farklı. Kafa karışmasına sebep olan şey bu. Ama ortalama olarak bakacak olursak Dünya Sağlık Örgütü ‘Yüzde 50’nin üzerinde etkinliğini gösterdiğiniz ve bir yıldan daha uzun süre koruyucu antikor oluşturan aşı bizim için yetkin aşıdır’ diyor ve bu aşı zaten rüştünü ispat etti. Ama bizde en çok tartışılan konu bize neden tek bir aşı geldi? Bence artık bu tartışmaları kapatmak lazım, Türkiye şu an yol haritası anlamına baktığınızda bir seçim yapmış vaziyette. Seçim olarak da bu aşıyı seçmiş sağlık otoritesi. Bize düşen şey sağlık çalışanları olarak baktığımızda, bunu yaygınlaştırmamız gerekiyor” dedi.   “RANDEVU SAATİNİZE DİKKAT EDİN” “Sağlık Bakanlığı, aşılamayı 4-5 kategoriye aldı. Birinci grup sağlık çalışanları. TC kimlik numaralarıyla Merkezi Randevu Alma Sistemi’nden randevu alıyorlar. Sağlık çalışanları için belirlenmiş 10 günlük hedef var. 10 günden sonraki grupta sağlık çalışanlarının öncelik sistemi düşecek, genel sağlık sistemine düşecek.  Sağlık çalışanları bu süreçte aşılarını yaptırmazlarsa genel randevu sistemine düşecekler. Bu zamanı kaçırmamaları gerekiyor” uyarısında bulunan Şener, “Bu dönemde olamazsanız öncelik grubunuzu devretmiş oluyorsunuz, lütfen buna dikkat edin. Kendi hastanemize tanımlı grubu biz 10 günden önce bitiririz. Yüzde 30’unu ilk günde bitirdik. Olabildiğince ikinci randevuyu hemen almak gerekiyor. İkinci aşı randevumu ben de otomatik atmadı, ben kendim tekrar sistemden aldım. Bunu da takip etmek istiyor. Randevuyu aldığınızda gün ve saate dikkat etmeniz lazım. Saati geçirdiğiniz anda tekrar randevu almanızı istiyor sistem. Karekod ile onay olduğu için, opsiyon değeri yok buna dikkat etmek gerekiyor” şeklinde anlattı. “GEBELERE ÖNERMİYORUZ” Şener, aşıdan çekinen vatandaşlar için bazı bilgiler vererek, şunları söyledi: “Türkiye’de uygulamaya başladığımız aşı ile ilgili baktığımız neler? Daha önceden aşı olup da, aşıyla ilgili yan etki tanımlanıp tanımlanmadığına bakıyoruz, son 1 ay içerisinde bağışıklık sistemini baskılayacak ilaç kullanıp kullanmadığına bakıyoruz ki aşının etkinliği ortaya çıkmaz diye, lateks, yiyecek, böcek, antibiyotik alerjisi olup olmadığını soruyoruz. Bunda da yan etki oluşacağından değil, hastane şartlarında aşı olun demek için. Şu andaki aşımızı yumurta alerjisi olan bile olabilir. Kafasında soru işaretleri olan kişiler bir uzmandan görüş alarak yaptırabilir. Gebelerde de 2 ve 3 ayında yaptırmıyoruz, geri kalan 6 ayda önermiyoruz, kişinin tercihine bırakıyoruz. Emziren kişilerde 9 ayda süte geçmesi ile ilgili soru işareti var, yine önermiyoruz. 9 aydan sonra da hasta bazlı değerlendiriyoruz. Ayrıca doktorlarınızdan hiçbir bilgiyi saklamayın. Son 10 gün içerisinde koronavirüslü biriyle temas ettiyseniz, aşının yan etkisi çıkabilir. Virüs varken üstüne aşı yapılması koruyuculuk sağlamaz, yan etkisini arttırır.”
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Üniversite Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Şener aşının uygulanmaya başlaması sonrasında süreç değerlendirmesinde bulunarak, “Hasta sayılarında bu aralar tabi ki dalgalanma olacak ama aşılama salgının bitmesinin müjdecisidir. Salgın jargonunda, bir salgını bitirecek olan iki türlü parametre vardır. Bir tanesi o toplumda yüzde 60-70’lik bir grubun hastalığı geçirerek doğal bağışık olması, ikincisi ise aşı yoluyla bağışıklık sağlamanız. Salgın dinamiğine baktığınızda toplumun yüzde 60’ının bu hastalığı geçirip doğal bağışıklığı alması yılları alacaktı. Bu periyot zaten uzaktı ama aşı tiplerinin bulunmuş olması, bunların Türkiye’ye gelmesi ile birlikte Türkiye açısından da tünelin ucundaki ışığı görüyoruz” dedi.

Geçtiğimiz hafta koronavirüs aşısına onay çıkması ile ülke çapında dağıtımı gerçekleştirilen koronavirüs aşısı, ilk önce sağlık çalışanlarına uygulanmaya başlandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın canlı yayında aşıyı vurulmasının ertesi günü, tüm hastanelerde sağlık çalışanlarını aşılarını yaptırmak için sıraya girdi. ÇOMÜ Üniversite Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, aşının uygulanmaya başlaması sonrasında süreç değerlendirmesinde bulunarak, “Hasta sayılarında bu aralar tabi ki dalgalanma olacak ama aşılama salgının bitmesinin müjdecisidir. Salgın jargonunda, bir salgını bitirecek olan iki türlü parametre vardır. Bir tanesi o toplumda yüzde 60-70’lik bir grubun hastalığı geçirerek doğal bağışık olması, ikincisi ise aşı yoluyla bağışıklık sağlamanız. Salgın dinamiğine baktığınızda toplumun yüzde 60’ının bu hastalığı geçirip doğal bağışıklığı alması yılları alacaktı. Bu periyot zaten uzaktı ama aşı tiplerinin bulunmuş olması, bunların Türkiye’ye gelmesi ile birlikte Türkiye açısından da tünelin ucundaki ışığı görüyoruz” dedi.
“EYLÜL’E KADAR BİTİRİRİZ DİYE BİR UMUDUM VAR”
Şener, Türkiye’nin genelinde 60 milyon aşılamanın yaza kadar bitmesinin mümkün olmayacağını düşündüğünü söyleyerek, “Geçmiş aşı deneyimlerinden biliyoruz, Türkiye’nin yıllık aşılama kapasitesi 40 milyon. Çok yoğun bir aşılama kampanyası bekliyor bizi. Bu rakamı Haziran, Temmuz gibi yakalayabileceğimizi ben zannetmiyorum, yılsonuna kadar devam eder bu. Gönül ister ki, herkes bu alanda aktif olarak çalışsın çünkü bakanlığın yaptığı planlamaya baktığımızda, kendi ölçeğimizde aynı anda 20 kişiye sabah 8 ile gece 24 arası aşılama yapacak birim oluşturuldu.  Bu hızla giderse biz bu işi Eylül’e kadar bitiririz diye bir umudum var” ifadelerini kullandı.
“SIKIŞIKLIK TEKRAR AŞILAMA İLE BAŞLAYACAK”
Pandemi döneminde yoğun çaba gösteren sağlık çalışanlarının durumundan bahseden Şener, “Hastalananlar oldu ama hiçbirinde yoğun bakıma gidecek yoğunluk olmadı. Bu bizim için büyük sevinç, sağlık çalışanı olarak kaybımız hiç olmadı. Aslında Mart ile Kasım ve Kasım sonrası gibi ikiye ayırmak lazım iş yükünü. Mart- Kasım arasındaki tempoda Çanakkale’de iş yükünün büyük bir kısmı pandemi hastanesi olarak ÇOMÜ’deydi, daha sonra diğer devlet hastanesinde de pandemi servisi açıldı. Sonrasında hasta paylaşımı anlamda bir rahatlama oldu. Ama 2021’in Ocak ayı ile birlikte hastalık yükü anlamında genel bir hafifleme olduğu için sıkışıklık yaşanmadı. Ama bu sıkışıklık tekrar aşılama ile başlayacak. Bu aşılama periyodunun başlamasıyla ilk önce sağlık personeline yapılacak ama sonrasında yandaş hastalığı olan grup hastanelere yönlendirilecek. Burada biz artık, başka bir yoğunlaşma bekliyor. Nisan ayından sonra azalacağını düşünüyorum ben” şeklinde anlattı.
“KISITLAMALAR ÇOK CİDDİ İŞE YARADI”
Şener, hafta sonu kısıtlamalarının Çanakkale’de çok işe yaradığını belirterek, “Kısıtlamalar çok ciddi işe yaradı, açıkçası ben bu kadar işe yaracağını düşünmüyordum. Çanakkalelilerin de buna özen göstermesinin katkısı var. Kolluk güçlerinin çok sıkı denetim yapmasının etkisi var. Sağlık çalışanları olarak bunu hissettik, önceki kısıtlamalardan farklıydı bu. Hasta başvurularında yarı yarıya azalma oldu, yatan hasta grubunda azalmalar oldu. Yoğun bakımda bir azalma olmadı çünkü gelen kötü hasta grubu direkt yoğun bakıma çıktığı için değişme olmadı görebildiğim kadarıyla” diye bilgi verdi.
“BU AŞI ZATEN RÜŞTÜNÜ İSPAT ETTİ”
Koronavac aşısının etkinliğini yorumlayan Şener, şunları söyledi: “Türkiye’de devam eden faz 3 çalışması ön raporu yayınladı, etkinlik yüzde 91,25 çıktı. Brezilya, yüzde 100 ila yüzde 50 arası yayınladı. Aslında en çok kafa karıştıran şey Brezilya’da bitmiş olan faz 3 çalışmasının hastaları gruplayarak rakam vermesi.  Yüzde 50 dediği şey, hafif semptomu önleme potansiyeli ama yüzde 100’de ölümü engelliyor teknik olarak bakacak olursanız. Bu üç grubun karmaşık ortalaması için rakam bekliyoruz hali hazırda Brezilya’dan ve tamamının bir arada yayınlanmasını bekliyoruz ama süreç alacağa benziyor. Çünkü çalışma metodojileri farklı. Kafa karışmasına sebep olan şey bu. Ama ortalama olarak bakacak olursak Dünya Sağlık Örgütü ‘Yüzde 50’nin üzerinde etkinliğini gösterdiğiniz ve bir yıldan daha uzun süre koruyucu antikor oluşturan aşı bizim için yetkin aşıdır’ diyor ve bu aşı zaten rüştünü ispat etti. Ama bizde en çok tartışılan konu bize neden tek bir aşı geldi? Bence artık bu tartışmaları kapatmak lazım, Türkiye şu an yol haritası anlamına baktığınızda bir seçim yapmış vaziyette. Seçim olarak da bu aşıyı seçmiş sağlık otoritesi. Bize düşen şey sağlık çalışanları olarak baktığımızda, bunu yaygınlaştırmamız gerekiyor” dedi.  
“RANDEVU SAATİNİZE DİKKAT EDİN”
“Sağlık Bakanlığı, aşılamayı 4-5 kategoriye aldı. Birinci grup sağlık çalışanları. TC kimlik numaralarıyla Merkezi Randevu Alma Sistemi’nden randevu alıyorlar. Sağlık çalışanları için belirlenmiş 10 günlük hedef var. 10 günden sonraki grupta sağlık çalışanlarının öncelik sistemi düşecek, genel sağlık sistemine düşecek.  Sağlık çalışanları bu süreçte aşılarını yaptırmazlarsa genel randevu sistemine düşecekler. Bu zamanı kaçırmamaları gerekiyor” uyarısında bulunan Şener, “Bu dönemde olamazsanız öncelik grubunuzu devretmiş oluyorsunuz, lütfen buna dikkat edin. Kendi hastanemize tanımlı grubu biz 10 günden önce bitiririz. Yüzde 30’unu ilk günde bitirdik. Olabildiğince ikinci randevuyu hemen almak gerekiyor. İkinci aşı randevumu ben de otomatik atmadı, ben kendim tekrar sistemden aldım. Bunu da takip etmek istiyor. Randevuyu aldığınızda gün ve saate dikkat etmeniz lazım. Saati geçirdiğiniz anda tekrar randevu almanızı istiyor sistem. Karekod ile onay olduğu için, opsiyon değeri yok buna dikkat etmek gerekiyor” şeklinde anlattı.
“GEBELERE ÖNERMİYORUZ”
Şener, aşıdan çekinen vatandaşlar için bazı bilgiler vererek, şunları söyledi: “Türkiye’de uygulamaya başladığımız aşı ile ilgili baktığımız neler? Daha önceden aşı olup da, aşıyla ilgili yan etki tanımlanıp tanımlanmadığına bakıyoruz, son 1 ay içerisinde bağışıklık sistemini baskılayacak ilaç kullanıp kullanmadığına bakıyoruz ki aşının etkinliği ortaya çıkmaz diye, lateks, yiyecek, böcek, antibiyotik alerjisi olup olmadığını soruyoruz. Bunda da yan etki oluşacağından değil, hastane şartlarında aşı olun demek için. Şu andaki aşımızı yumurta alerjisi olan bile olabilir. Kafasında soru işaretleri olan kişiler bir uzmandan görüş alarak yaptırabilir. Gebelerde de 2 ve 3 ayında yaptırmıyoruz, geri kalan 6 ayda önermiyoruz, kişinin tercihine bırakıyoruz. Emziren kişilerde 9 ayda süte geçmesi ile ilgili soru işareti var, yine önermiyoruz. 9 aydan sonra da hasta bazlı değerlendiriyoruz. Ayrıca doktorlarınızdan hiçbir bilgiyi saklamayın. Son 10 gün içerisinde koronavirüslü biriyle temas ettiyseniz, aşının yan etkisi çıkabilir. Virüs varken üstüne aşı yapılması koruyuculuk sağlamaz, yan etkisini arttırır.”

Habere ifade bırak !
Habere ait etiket tanımlanmamış.