Ebeveynler Olarak Çocuklara Mahremiyet Eğitimi

Saadet Öğretmen Çocuk İstismarı İle Mücadele Derneği (UCİM) Çanakkale Temsilci Şehpal Ovalı, ‘Ebeveynler olarak çocuklarımıza mahremiyet eğitimini nasıl veririz’ konusu ile ilgili bilgiler paylaştı.

Saadet Öğretmen Çocuk İstismarı İle Mücadele Derneği (UCİM) Çanakkale Temsilci Şehpal Ovalı, ‘Ebeveynler olarak çocuklarımıza mahremiyet eğitimini nasıl veririz’ konusu ile ilgili bilgiler paylaştı. Ovalı, “Mahremiyet ilk önce özel alan saygısı ile başlar. Anne baba olarak siz çocuklarınızın özel alanlarına mahremiyetlerine ne kadar saygı gösterir ve özen gösterir ve örnek olursanız, mahremiyet eğitiminde o kadar başarılı olursunuz” dedi.  Özel Alan Tanımlama Vücudun kişiye özel bölgeleri çocuklara 2 yaşından itibaren yavaş yavaş anlatılabilmekle birlikte 3-4 yaşlarından itibaren çocukların vücudunun kendisine ait olduğu bilinci mutlaka verilmelidir. Özel alanlara kimsenin izin istemeden göremeyeceği ve dokunamayacağı anlatılmalı, çocuğun vücuduna müdahale ederken onayı alınmalıdırlar. Örneğin; çocuğumuz altını ıslatmışsa üzerini değiştirmek için ondan izin alınmalıdır. Çocuğumuzun altını anne veya babasından başkasının değiştirmesine izin verilmemelidir. 3 yaşından itibaren çıplak bir şekilde evde veya dışarıda kesinlikle dolaşmamalıdır.  Çocuğun Cinsel Organını Sevgi Objesi Yapmama Çocukların cinsel organlarına dokunularak sevildiğinde hem özel alanlarını ihlal etmiş hem de çocukta ben de bir başkasının özel bölgelerine dokunarak onu sevebilirim inancı geliştirmiş oluruz. Bu da çocuğun iyi ve kötü dokunuşları ayırt edememesi ve istismara karşı farkındalık geliştirememesine sebep olur. Bu nedenle;  çocuğun cinsel bölgelerini şaka konusu yapmamak, göstermesini istememek, dokunmaya çalışmamak gerekir. Çocuğumuzun altını temizlerken ya da pişik kremini sürerken mümkün olduğunca hızlı davranmalı ve dokunuşlarımızda abartıya kaçmamalıyız.  Tuvalet Eğitimi Verme Çocukların 2 yaşında tuvalet alışkanlığını kazanması ve 4 yaşında ise tuvalet sonrası temizliklerini yapmayı öğrenmeleri beklenir. Ebeveynler bu dönemleri göz önünde bulundurarak gerekli bilgi ve becerileri çocuklarına gelişim dönemlerine uygun olarak sunmalıdır. Örneğin; eğer tuvalet için lazımlık ya da oturak kullanılıyorsa, evin ortak kullanım alanlarında değil tuvalet ya da banyoda kullanılmalıdır. 4 yaşından itibaren tuvalette yalnız olunması gerektiği ve başkalarının göreceği şekilde tuvaletini yapmaması gerektiği kesinlikle anlatılmalıdır.  Ebeveyn Ve Kardeşle Yatakları/Odaları Ayırma Ve Odalara İzin Alarak Girme Çocuklar 2 yaş itibariyle yavaş yavaş bağımsızlığını kazanır, bu gelişim dönemi ebeveyn ile odasının ayrılması için uygun bir dönemdir. Ancak anneden ayrılma, karanlık, yalnızlık gibi durumlarda uzmana başvurulmalıdır. Birlikte uyuyan kardeşlerin yatakları 4-5 yaşlarından itibaren ayrılabilir. Kız ve erkek kardeşlerin odaları ise ilkokul dönemiyle birlikte ayrılmalıdır. Aksi halde birbirlerinin özel alanını ihlal edebilirler. Çocuklara ebeveynlerinin odasına kapıyı tıklatarak girmeyi öğretmenin en etkili yolu model olmaktır. Çocukların odalarına girerken izin alınması çocuk için iyi bir model oluşturacaktır.  Özel Alan İhlallerine Hayır Diyebilme Günlük hayatta karşılaşılan mahremiyet ihlali durumlarına sesli bir şekilde tepkimizi belli etmek çocuk için etkili bir model olacaktır ya da bir başkasının çocuğumuzun özel alanını ihlal ettiğinde ona dur demesi gerektiğini ve mutlaka anne- babasına söylemesi gerektiğini belirtmeliyiz.   Örneğin; televizyonda görülen bir mahremiyet ihlaline karşı ‘Bir başkasının özel bölgelerine izin alınmadan dokunulmaz’ şeklinde bir tepki vererek çocuğumuza örnek olabiliriz.  Biri onun özel bölgesine dokunduğunda veya canını acıttığında, bağırarak ve kaçarak itiraz etmesi gerektiği ve mutlaka anne-babasına söylemesi gerektiği öğretilmelidir.  Tüm bunlara ek olarak! Çocuğumuza cinsiyeti ne olursa olsun bir yabancıyla aynı ortamda tek başına kalmaması gerektiği öğretilmeli, iyi ve kötü sırların neler olduğu anlatılmalı ve birilerinin çocuklarımıza iyi ya da kötü sırlar verip vermediği mutlaka öğrenilmeli,  akraba, arkadaş dahi olsa bir başkasının evine kesinlikle yatılı gönderilmemeli,  her gün mutlaka güler yüzle “Bana anlatmak istediğin bir şey var mı?” diye sorulmalı,  özel alanlarının ihlalinde bağırması, kaçması ve itiraz etmesi gerektiği öğretilmeli, tüm tedbirlere rağmen çocuk anne-babasına birinin ona kötü şeyler yaptığını söylüyorsa “sana öyle gelmiştir” gibi söylemlerden mutlaka uzak durulmalı ve “Seni anlıyorum, bana bunu söylediğin için teşekkür ederim, bu konuyu halledeceğim,” şeklinde telkin edilmeli ve vakit kaybetmeden eyleme geçilmelidir (Uzman desteği, çocuğu o kişiden uzak tutma vb. gibi).