17 Burda AVM’de İsyan Var!

Ekonomide son dönemde yaşanan dalgalanmalar Çanakkale 17 Burda AVM’de ki işletmecileri isyan noktasına getirdi. Kiralarını döviz cinsinden ödeyen işletmeler, AVM yönetiminin hükümetin 2 Ocak 2018ʹden önce yapılan sözleşmelerde TLʹye geçilecek maddesine uymamasından dolayı birçok işletmeyi kapatma noktasında getirdi. Kiralarının son dönemde iki katından fazla arttığından şikâyet eden işletmeler yetkililerin bu işe el atmasını istiyor. AVM’deki tek sıkıntı bu da değil, 17 Burda AVM açıldığı ilk günden bugüne ortak kullanım alanlarının yaklaşık yüzde 40’nı kiralanabilir alana çevirdi. Konuyu köşesinde gündeme taşıyan gazeteci Kerem İriç; “Çarşıda bir işletme işyerinin önüne ufak bir çıkma yapsa zabıta bir sabah baskınıyla yıkar biliyorsunuz! (Celal Karakaş’ın kardeşinin işletmesinde şahit olduk.) Ya da iş yerinin önüne iki sandalye koysa kaldırımı işgal ediyorsun diye hemen kaldırtır ve cezasını keser. Yani çarşıda nefes aldırmayan belediye ekipleri “başkanın talimatıyla keyfi olarak işlettikleri” yasaları AVM için işletmiyorlar, işletemiyorlar.” diye sordu.

AVM esnafının sesi olan İriç yazısında şunları söyledi. Haydi Soralım: Neden Tek Laf Etmiyor Yasaları İşletmiyorsun Neden? Bugün bu yazıyı AVM’de ki bir kafeden yazıyorum. Birkaç saatimi burada geçirdim gözlemler yaptım, görüşmeler yaptım! Bunların bir kısmını sizlerle paylaşmak isterim. Öncelikli olarak belediye ile ilgili olan kısımlarını sonra AVM yönetimiyle olan kısımlarını paylaşacağım.  17 Burda AVM açıldığı ilk günden bugüne ortak kullanım alanlarının yaklaşık yüzde 40’nı kiralanabilir alana çevirdi. O ilk açıldığındaki meydandan eser yok her tarafa bir kulübe konuldu, sergi alanı vardı dükkâna çevrildi, koridorlar daraltıldı dükkâna çevrildi, ortak kullanım alanında ağaçlar, bitkiler yerlerinden söküldü kafelere çıkmalar yapıldı, otopark olan yerden kısıldı dükkâna çevrildi, her köşeye masa sandalyeler konuldu. Belediyeden onay alan AVM projesinde öyle değişiklikler yapıldı ki AVM’ye girdiğinizde artık adım atacak yer neredeyse yok gibi… Çarşıda bir işletme işyerinin önüne ufak bir çıkma yapsa zabıta bir sabah baskınıyla yıkar biliyorsunuz! (Celal Karakaş’ın kardeşinin işletmesinde şahit olduk.) Ya da iş yerinin önüne iki sandalye koysa kaldırımı işgal ediyorsun diye hemen kaldırtır ve cezasını keser. Yani çarşıda nefes aldırmayan belediye ekipleri “başkanın talimatıyla keyfi olarak işlettikleri” yasaları AVM için işletmiyorlar, işletemiyorlar.Çünkü kuruluşundan beri olan göbek bağı devam ediyor da ondan! Hatırlarsınız bu AVM hava mania sebebiyle yapılamıyordu üst mahkemenin kararı da vardı. O dönemde Forum Alışveriş Merkezleri benzer bir proje yapacaklardı ama izin çıkmayınca yapamadı. Bir şeyler oldu ve karar bozuldu, çetin pazarlıklar oldu ve AVM bizzat Ülgür Gökhan’ın “özverisiyle” şehrimize kazandırıldı.   Belediyeyi ilgilendiren kısımlar sadece bunlarla sınırlı değil ama şimdilik bu kadarını yazayım gelelim AVM yönetiminin nasıl kendi iş ortağını hançerlediğine… Malum AVM’lerin yabancı para cinsinden genelde de Euro üzerinden kiralama yapıyorlar. Son dönemdeki iki, üç katına çıkan kurdaki dalgalanmadan işletmeler kan ağlıyordu. Devlet bu işe el attı ve Euro’yu 3.50’de sabitledi. Ama 17 Burda yönetimi yok biz krediyi yurt dışındaki bankalardan Euro olarak kullandık diyerek devletin belirlediği kura yine devletin koyduğu boşluktan faydalanarak uymadı. AVM işletmelere son ayın kiralamasında Euro kurunu 5.50 TL’den kesti, bu da şu demek bir işletme 2 yıl öncesinde ödediği kiranın 2 katından fazla bir kira ödüyor demek. Hadi kiralar böyle peki ortak kullanım alanı diye her ay işletmelerden toplanan paralara ne demeli onlar da Euro olarak alınıyor, pardon 17 Burda elektrik, su, personel ve diğer giderlerini Euro olarak mı ödüyor? Burada bir iyi niyet söz konusu değil! Eğer öyle olsaydı “krediyi yurt dışından kullandık kur bu ama ortak gideri Türk Lirası cinsinden devletin belirlediği kura sabitliyoruz” derlerdi ama böyle bir adım atmıyorlar! İşletmelerin de eli kolu bağlı çünkü AVM “değerli iş ortaklarıyla” yaptığı sözleşmelerle adeta işletmecileri esir almış durumda!  Açıkça görülüyor ki 17 Burda AVM, Esas Holding yöneticileri sadece ve sadece kendi karlılıklarını düşünüyor.Bakınız bir örnek daha yemek katında İskender yapan 5 ayrı işletme varken 6.sını açmak isteyen bir zincir markaya izin veriyor. Sonra ne mi oluyor, işletme daha açılalı 3 ay olmasına rağmen bugün kapatmak istiyor ve zaten doğru düzgün iş yapamayan diğer o 5 İskendercinin de dengesini bozuyor. Sonuç 6 İskenderci var ve 3’ü kapatmak istiyor. Bu şekilde dengesiz kiralamalardan dolayı işletmeler çok ciddi zarar görüyor. Yemek katında her geçen gün yeni alanlar oluşturuluyor, yeni işletmelere kiraya veriliyor ama Çanakkale’nin nüfusu da dikkate alınınca öyle bir potansiyel yok. Bugün hafta içi öğlen saatine toplamda 100 insan yoktu, yemek katında! Ayrıca yemek katı, kafe katı diye ayrım yapılmıştı en başında, bugün kafe katında olan işletmelerin (giriş katı) tamamı yemekte yapıyor! Oysa başta böyle değildi… Yani AVM oyun başlarken koyduğu kuralları ve “iş ortaklarına” verdiği sözlere uymadı ve oyun devam ederken defalarca kendi lehine kuralları değiştirdi.  Bir işletmenin aylık cirosunun yüzde 15’i kira olarak hesaplanır ve bu gerçekleşirse işletme karlı diye bakılır. İstanbul’da ki İstinye Park gibi A sınıfı AVM’ler de bu oran yüzde 10’lara kadar düşer yani orada işletmecilik yapmak daha karlıdır. Peki Çanakkale 17 Burda AVM’de ki işletmelerin durumu ne dersiniz? Cirolarının yüzde 35’ni kiraya ayırıyorlar! Yani karlılık diplerde durum bu haldeyken AVM yöneticileri “değerli iş ortaklarımız…” diye başlayan tebligatlaları göndermekten başka hiçbir şey yapmıyor! Ortak alanları kiraya veriyor, gelirlerini her geçen gün daha da artıyor! Sadece ben kazanayım diyor! Bugün yaklaşık 20 firma AVM’den adeta kaçmak için bir çıkar yol arıyor… Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası başta olmak üzere, Esnaf Odaları bu konuyu gündemlerine almalı ve sorun dile getirmelidirler. 135 işletme, bine yakın çalışanı olan bu yapı AVM yönetiminin sadece kendini koruyan yanlış politikalarından dolayı zordadır!  Peki şehirdeki olur olmadık her konuda “haksızlık karşısında sessiz kalamam” edebiyatı yaparak daha geçen gün düzenlediği basın toplantısında “Her şeyi söyleyebilirsiniz; ‘bu kentte rant yarattınız’ diyemezsiniz” diye “siyaset” yapan Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan neden tek laf etmemektedir? AVM’ yönetiminin bu rantına neden dur dememektedir? Belediye olarak yasaları AVM’deki usulsüzlükler için neden işletmemektedir? Bu kadarını hatta daha fazlasını belediyenin, başkanın görmemesi için geçerli bir sebep olması gerekiyor değil mi? Evet var 17 Burda AVM Çanakkale Belediyesi Bayan Voleybol takımına sponsor, yaklaşık bir milyonluk bir sponsorluk anlaşmaları var! Şimdi başkan kalkıp da nasıl laf etsin 17 Burda AVM’ye! AVM yöneticileri de işi biliyor doğru bir “satın alma” yapmışlar! Ayrıca belediye spor kulübüyle ilgili olarak belediye meclis üyesi Tülay Ömercioğlu mecliste hesapları görmek istediğini söylemişti, başkan talimat verdi hazırlayın verin diye bildiğim kadarıyla herhangi bir hesap dökümü verilmedi, neden acaba…  Son söz: Çarşıdaki esnafa göz açtırmayan Ülgür Gökhan, 17 Burda AVM’ye neden bu denli imtiyaz tanıyor… Bunun adı iki yüzlülük değil de nedir, neyin diyeti ödenmektedir? Ülgür Gökhan neden esnafın değil de büyük patronların yanında saf tutmaktadır?